O wspólnej walucie mówimy wtedy, gdy kilka krajów łączy swoje waluty w jedną. Głównym tego przykładem jest wprowadzenie Euro w Unii Europejskiej. Zostało ono wprowadzone w styczniu 1999 roku, a pełne przejście na banknoty i monety nastąpiło w styczniu 2001 roku.
Jakie są więc argumenty za przystąpieniem do wspólnej waluty? Istnieją przekonujące argumenty po obu stronach, a poniżej przedstawiamy kilka z nich. Nie jest to kompletna lista, ale oferuje kilka argumentów, które pomogą Ci wyciągnąć własne wnioski.
Argumenty za wspólną walutą
- Eliminacja kosztów wymiany walut – wymiana walut wiąże się z kosztami dla osób fizycznych i firm. Wspólna waluta eliminuje te koszty.
- Większa przejrzystość cen – ceny w różnych walutach mogą być trudne do porównania. Jak często podróżujesz z kalkulatorem, aby sprawdzić cenę czegoś w innym kraju? Jeśli wszystko jest w tej samej walucie, porównanie cen jest proste. Może to pomóc firmom w obniżeniu kosztów, ponieważ będą one mogły łatwiej znaleźć najtańszy produkt.
- Zwiększone inwestycje wewnętrzne – jednolity rynek w Europie liczy ponad 200 milionów konsumentów, a po rozszerzeniu w 2004 roku ponad 300 milionów. Euro jest jedną z najważniejszych walut światowych. Obie te rzeczy składają się na możliwość zwiększenia inwestycji wewnętrznych z reszty świata do Europy.
- Eliminacja niepewności związanej z kursem wymiany – jednym z problemów związanych z handlem z innymi krajami jest to, że nigdy nie wiadomo, w którą stronę będzie poruszał się kurs wymiany. Może się on zmienić na korzyść, ale równie dobrze może się zmienić na niekorzyść i w końcu kosztować Cię o wiele więcej. Ten rodzaj niepewności może utrudniać handel – zwłaszcza w przypadku mniejszych firm. Jednolita waluta pozbywa się całej tej niepewności w obrębie strefy wspólnej waluty i powinna zachęcać do handlu (w obrębie strefy).
Argumenty przeciwko wspólnej walucie
- Jednolita waluta wymaga jednolitej polityki monetarnej. Oznacza to, że stopy procentowe są ustalane centralnie dla wszystkich krajów Euro. (Przy okazji, informacje o euro znajdziesz tutaj). Powiedzmy, że jeden kraj odczuwa spowolnienie gospodarcze, ale pozostałe przeżywają rozkwit. Europejski Bank Centralny może chcieć podnieść stopy procentowe, ale to tylko pogorszyłoby recesję w tym kraju.
- Różne efekty polityki – nawet gdy kraje są blisko siebie, może się zdarzyć, że pojedyncza polityka będzie miała różne efekty dla różnych krajów. Na przykład w Wielkiej Brytanii znacznie większy odsetek ludzi posiada własny dom niż w wielu innych krajach europejskich. To sprawia, że Wielka Brytania jest znacznie bardziej zależna od kredytów hipotecznych. Zmiana stóp procentowych może mieć zatem inny wpływ na Wielką Brytanię niż na inne kraje.
- Koszty przejściowe – przejście do unii gospodarczej opartej na jednej walucie wiąże się z krótkoterminowymi kosztami przejściowymi (które znikną po pełnym wprowadzeniu nowej waluty). Na przykład trzeba wyemitować nowe pieniądze, a stare wycofać, dostosować automaty do przyjmowania nowych monet.